اصول کاربرد بیوفیدبک در ضایعات اسکلتی، عضلانی و عصبی

اصول کاربرد بیوفیدبک در ضایعات اسکلتی، عضلانی و عصبی

فیدبک در لغت به عنوان  بازخورد ترجمه می گردد و بنابراین در بحث فعالیت حرکتی و یا انجام یک عملکرد حرکتی ، منظور بازخورد از نتیجه یا نحوه انجام آن فعالیت حرکتی خواهد بود. دسترسی سیستم عصبی مرکزی به چنین بازخوردهایی بسیار ضروری است چراکه با توجه به این بازخوردها، که توسط گیرنده های مختلف محیطی بدن مانند دوکهای عضلانی،‌ گیرنده های حس عمقی و …، ارسال می گردند، اجرای صحیح و موفق یک حرکت یا عملکرد تضمین می گردد.

چنین سیستم فیدبکی که شامل ارسال فرمانهای حرکتی به اجزای اجرا کننده حرکت و سپس، بازگشت یا فیدبک اطلاعات چگونگی اجرای حرکت از گیرنده های محیطی به سیستم عصبی است در مسیرهای حلقه ای بسته( closed loop) اجرا می شوند. برای یادگیری هر حرکت یا مهارتی، تمامی ارتباطات در مسیرهای حلقوی بسته آغاز و با تکرار و تمرین، اشتباهات پیدا و به تدریج با کسب مهارت، آن فعالیت بدون نیاز به بازخورد با سرعت و بدون خطا اجرا خواهد شد.

در این حالت اجرای حرکات در این سیستم رو به جلو یا فیدفوروارد(feedforward) در مسیرهای حلقه ای باز (open loop)اجرا می گردند. در سیستم فیدبکی ، مخچه به عنوان نقش پیداکننده خطاهای حرکتی و ارسال آنها جهت تصحیح به سیسم عصبی مرکزی را بر عهده دارد بنابراین سلامت کارکرد آن بسیار ضروری است.

با توجه به موارد گفته شده، می توان از مسیرهای فیدبکی خارج از سیستم فیزیولوژیک بدن برای بهبود و ارتقا بسیاری از فعالیت های حرکتی استفاده نمود. به این نوع تمرینات، تمرینات فیدبکی و در صورتیکه بازخورد اطلاعات از محیط توسط دستگاههای ساخته شده به این منظور باشد ( که غالبا الکترونیکی هستند) به آن تمرینات بیوفیدبک (biofeedback)می گویند.

بر حسب اهداف درمانی در بیوفیدبک، جمع آوری اطلاعات محیطی متنوع خواهد بود و نام گذاری آنها نیز بر همین اساس است، برای مثال در بیوفیدبک حرارتی ، در جه حرارت مداوم پوست به سیستم عصبی گزارش می شود ولی در EMG Biofeedback ، پتانسیل های الکتریکی عضلات فعال شده ، جمع آوری و به صورت علائم مختلف شنوایی و یا صوتی به بیمار، برای انجام تمرینات گزارش می شوند. غالبا تمامی فعالیت های بدنی ، چه ارادی و چه غیرارادی را میتوان با این روش ، تمرین کرد.

توجه نمایید در بیوفیدبک تحریک الکتریکی (stimulation) صورت نمیگیرد و هر چه هست ، فعالیت حرکتی بیمار است. بنابراین دستگاههایی که علاوه بر الکترومیوگرافی بیوفیدبک، تحریک الکتریکی هم دارند، این دو قسمت باید جدا در نظر گرفته می شود. در دستگاههای EMG BEMG Biofeedback سیگنالهای خام باید به صورت خطی یا Smooth در بیاید تا قابل تمرین برای بیمار باشد.

با استفاده از روش EMG Biofeedback می توان فعالیت عضلانی یک عضله یا گروههای عضلانی ضعیف را افزایش و یا برعکس، در صورت وجود اسپاسم و یا هایپرتونیسیته غیر طبیعی ، مانند آنچه در بیماران استروک دیده می شود، بیمار را در جهت کاهش تون عضلانی تمرین داد. در صورت طراحی تمرینات برای افزایش قدرت عضلانی، باید سطح فعالیت عضلانی را تا حدی کنترل نمود تا ایجاد عارضه ناخواسته مثلا ایجاد DOMS نگردد.

واضح است که در تمرینات بیوفیدبک، بیمار نقش اصلی در درمان داشته و فیزیوتراپیست هماهنگ کننده و ارتباط دهنده مناسب بیمار و دستگاه است. بنابراین فیزیوتراپیست باید دستگاه بیوفیدبک خود را خوب بشناسد و روش های استفاده از آن را بشناسد و رعایت کند. برای مثال تمیز کردن ناحیه الکترودگذاری بسیار مهم بوده و ثبت سیگنالهای EMG را ممکن می سازد. و یا از اتصال الکترو زمین باید مطمئن بود. بسیاری از مشکلات اسکلتی عضلانی را می توان در حیطه کاربرد این روش قلمداد کرد  به ویژه تمرینات الکترومیوگرافی بیوفیدبک امروزه در درمان مشکلات عملکردی عضلات کف لگن بسیار مورد توجه قرار گرفته است و حتی مواردی مانند میگرن نیز در حیطه کاربرد این روش است اما در موارد التهابی مانند التهاب مفاصل و یا مجاری ادراری و حتی بارداری ممنوعیت کاربرد دارد.

برای مشاهده نظرات و قرار دادن کامنت یا پرسش باید ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید یا حساب کاربری جدید ایجاد کنید (در ۱ دقیقه) و مجددا به این صفحه بازگردید.

کلاس های درحال ثبت نام

۸:۳۰ جمعه ۲ تیر ۱۴۰۲

( برگزار شده )

پایان ثبت نام